Hoe schrijf je een roman? Deel 24 De media
Eind april 2017 belt de Vlaamse Radio 1 me, als ik midden op het IJsselmeer in mijn zeilboot dobber: ‘België heeft gestemd voor Saoedi-Arabië in de VN commissie van vrouwenrechten. Wat vindt u daarvan als ervaringsdeskundige? Kunt u naar aanleiding van uw boek‘Vrij onder de sluier’ dat vanmiddag toelichten live in de uitzending van De Wereld Vandaag?’
Ik staar minutenlang naar de telefoon in mijn hand. Heb ik echt toegestemd om voor het grote publiek in België mijn mening te geven over deze politiek gevoelige kwestie? Waarom heb ik eigenlijk mijn boek geschreven?
Mijn drive was om de lezer mee te nemen in hoe ik heb moeten dealen met de extreme regels die mij als westerse vrouw werd opgelegd. Wat had ik het daar moeilijk mee. Mijn innerlijke strijd om me te houden aan mijn eigen normen en waarden of het volgen van een compleet ander systeem, waarbij ik niet uit kon gaan met mannen. Een van de vijfduizend prinsen die ik hoopte te ontmoeten, lag ver buiten mijn bereik.
Ik koos er voor om als een rebelse dame de regels aan mijn laars te lappen, al realiseer ik het me nu pas: wat heb ik toch veel risico’s gelopen!
Als een paar uur later de uitzending begint, zit ik op het puntje van mijn stoel. ‘Het is een totaal andere wereld dan we hier in het westen gewend zijn. Ja, vrouwen zijn beperkt in hun vrijheid en hebben overal toestemming voor nodig van hun voogd. Dat klopt. Ik kan me voorstellen dat België een kritische noot heeft nu Saoedi-Arabië een zetel heeft in de VN commissie voor de vrouwenrechten. Aan de andere kant geeft het wel de mogelijkheid om in gesprek te gaan, dus lijkt het mij een goede zaak, al zal er kritisch gevolgd moeten worden of Saoedi-Arabië zijn verantwoordelijkheid neemt.’
Een week later word ik gevraagd voor een tweede gesprek bij Radio 1 in België. ‘Wist u dat er een koninklijk besluit in Saoedi-Arabië genomen is dat volwassen vrouwen in de toekomst niet langer onder voogdij van een man zullen vallen? Is dat geen mijlpaal?’
Ik denk terug aan een jonge vrouw die tevergeefs naar het ziekenhuis in Saoedi-Arabië werd gebracht. Citaat uit mijn boek:’We konden haar niet redden. Voogd kwam te laat.’Is dit voorgoed verleden tijd?
Ik ben voorzichtig met mijn antwoord. Het is of ik weer terug ben in de tijd: de religieuze politie die me achterna komt: ‘Cover your hair, you are in a islamic country!’ Ik sta stijf, kan me niet meer verroeren, als die oude man met zijn lange baard en stok opgeheven voor me staat.
‘Ja, het is geweldig als de vrouwen hun eigen keuzes kunnen maken en niet meer ondergeschikt zijn aan een man. Al weet ik dat de hoge geestelijken het voor het zeggen hebben, samen met de religieuze politie. Als de koning met hun dit goed heeft weten afstemmen, is dat een grote stap vooruit voor de zelfstandigheid van de vrouwen. Ik hoop echt dat dit gaat gebeuren.’
Terwijl ik zit te mijmeren over alle belangstelling van de media, kijk ik vol trots naar mijn foto en lees mijn interview in het meinummer van het vakblad Arts en Auto. Wat een impact hadden mijn ervaringen in Saoedi-Arabië waardoor het twintig jaar duurde voordat ik erover kon schrijven.
De telefoon gaat. ‘Dit is omroep West. Wij willen u graag uitnodigen om in onze radiostudio in Den Haag te praten over uw boek ‘Vrij onder de sluier.’ Schikt het u op dinsdag 23 mei om zes uur ’s avonds?’
Ik hoef er geen seconde over na te denken: ‘Natuurlijk. Ik ben nog lang niet uitgepraat over Saoedi-Arabië over de bizarre situaties waar ik getuige van was en ook zelf in belandde…’
Desiree Janssen,
21 mei 2017
Desiree Janssen 